Bu yazımızda, hangi tür kazaların iş kazası kapsamında değerlendirildiğine ve kaza sonrasında haklarınızın ne olduğuna değinmeye çalıştık.
İş kazası, işçinin işyerinde veya işin yürütümü sırasında meydana gelen ve işçinin bedensel veya ruhsal zarar görmesine neden olan olaylardır. İş kazaları, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından önemli bir konu olup, işverenlerin ve işçilerin bu konuda bilgi sahibi olmaları gerekmektedir.
İş kazası sonrasında ilk olarak yapılması gereken, işçiye gerekli ilk yardım müdahalelerinin yapılması ve derhal en yakın sağlık kuruluşuna sevk edilmesidir.
Uygulamada, kazanın pek önemsenmeyip sağlık kuruluşuna başvurulmadığı, kazanın sonrası şikayetlerin birkaç gün içinde ağırlaşması sonucu sağlık kuruluşuna başvurulduğu ve bu sürede de rapor ve ifade süreçlerinin sekteye uğrayabildiği görülmektedir. Bu nedenle en önemli husus, kaza sonrası en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaktır.
İş kazası, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 3 iş günü içinde işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilmelidir. Nitekim kazanın belirlenen süre içerisinde bildirilmemesi, işverenin idari anlamda sorumluluğunu doğuracaktır.
Yine aynı şekilde iş kazası sonrasında işveren, iş kazasına ilişkin bir tutanak hazırlamalıdır. Tutanak; kazanın nasıl meydana geldiği, kaza nedeni ve işçinin durumuna dair detaylı bir şekilde tutulmalıdır. Keza kaza anında bir tanık var ise de tanık ifadeleri de tutanakta yer almalıdır.
Kaza sonrası her ne kadar işveren, kanunen sorumluluğunu yerine getirmiş olsa da kazanın meydana geliş şekli işverenin kusurundan kaynaklanıyor ise işveren sorumluluktan kurtulamayacaktır.
Kaza sonrası hukuki süreç nasıldır? İşçinin kaza sonrası hakları nelerdir?
Önemle belirtilmelidir ki, iş kazası nedeniyle işverenin kusurlu olduğu durumlarda işveren hakkında sadece hukuki değil; cezai yollara da başvurulabilir. Diğer bir ifade ile gerçekleşen kazaya ilişkin kazazede işçi, işverenden şikayetçi olmak suretiyle soruşturma sürecini başlatabilir.
Genellikle gördüğümüz üzere, kazazede işçinin hastanede alınan ifadesinde işçinin kazayı detaylı şekilde anlattığını ancak şikayetçi olmadığını görmekteyiz. Kazazede işçinin şikayetçi olmaması yahut şikayetçi olduktan sonra uzlaşmayı kabul etmesi, tazminat hakkını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu nedenle kaza sonrası bilhassa İş Hukuku / Tazminat Hukuku alanında çalışan bir avukattan destek almak, olası hak kayıplarının önüne geçecektir.
Cezai süreçlere ek olarak, kazazede işçilerin sıklıkla merak ettiği husus, iş kazası sonrası hangi tazminatları alabileceği ve ne kadar tazminat alabileceğidir. İş kazası sonrası işçi, uğradığı zararların tazmini için işveren aleyhine tazminat davaları açabilecektir.
İş kazası sonrası işçinin sahip olduğu hak kalemleri;
Geçici İş Göremezlik Ödeneği:
Kaza sonrası çalışamaz duruma gelen işçi, geçici iş göremezlik ödeneği alabilmektedir. Bu ödenek, iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren işçinin çalışamadığı süre boyunca SGK tarafından ödenmektedir.
Sürekli İş Göremezlik Geliri:
İş kazası sonucu sürekli iş göremez hale gelen işçi, sürekli iş göremezlik geliri alabilmektedir. Bu gelir, işçinin çalışma gücünün kaybettiği oran dikkate alınarak hesaplanmaktadır
Ölüm Halinde Hak Sahiplerine Bağlanan Gelir:
İş kazası sonucu işçinin hayatını kaybetmesi durumunda, işçinin hak sahiplerine (eş, çocuklar, anne-baba) ölüm geliri bağlanmaktadır.
Maddi ve manevi tazminat davaları:
İş kazası sonucunda kazazede işçi, kaza sonucu işçinin vefatı halinde hak sahipleri işverenden maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilmektedirler. Maddi tazminat, işçinin kaza dolayısıyla yaşadığı kazanç kaybı (maluliyet/engellilik oranı) ve tedavi masraflarını kapsarken, manevi tazminat, işçinin veya hak sahiplerinin yaşadığı acı, elem ve üzüntüyü gidermeyi amaçlamaktadır.
İş kazası sonrası işçi ne kadar tazminat alabilir?
İş kazası neticesinde ne kadar tazminat alınabileceğine dair pek çok soru ile karşılaşmaktayız. Ancak bunun genel bir cevabı olmamakla birlikte, tazminat hesabına ilişkin pek çok parametre bulunmaktadır. Kazazede işçinin kaza tarihindeki yaşı, maaşı, kusur oranı, maluliyet oranı gibi pek çok unsurun birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. İnternet sitemizde “Araçlar” başlığı altında tahmini bir tutar hesaplamanız mümkündür. Ancak daha doğru bir değerlendirme için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
SONUÇ
İş kazaları, işçi ve işverenler için ciddi sonuçlar doğurabilen olaylardır. İş kazası sonrası yapılması gerekenler ve hukuki süreçler hakkında bilgi sahibi olmak, işçilerin ve işverenlerin haklarını korumaları açısından büyük önem taşır. İş kazası sonrası hukuki destek almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.